Lão hóa mắt: Từ nguyên nhân đến cách khắc phục

Dược sỹ Nguyễn Thị Thu Hiền 2019-10-17 13:15:21

Đến một độ tuổi nhất định, lão hóa mắt là điều khó tránh khỏi. Nhưng với 7 cách sau đây, bạn có thể đẩy lùi được tình trạng lão hóa đang gần kề.

1. Bao nhiêu tuổi mắt bị lão hóa?

Lão hóa mắt xảy ra ở bất kỳ độ tuổi nào

Không riêng gì mắt, làn da của mỗi người sẽ bắt đầu có sự lão hóa khi bước qua độ tuổi 25. Bước sang độ tuổi này đồng nghĩa rằng cơ thể sẽ mất đi 1% lượng collagen kéo theo sự lão hóa mắt sẽ diễn ra sớm.

Ở độ tuổi 30 – 40, vùng mắt của chị em phụ nữ chắc chắn sẽ không còn căng đẹp. Thay vào đó là dấu hiệu chảy xệ và vùng mắt trở nên nặng nề hơn. Lúc này, da vùng mắt sẽ bắt đầu xuất hiện các dấu hiệu lão hóa như nếp nhăn, phần mí sẽ sụp nhẹ đi trông thấy. Đến độ tuổi tầm 50, 60 thì mắt có hiện tượng lão hóa rõ rệt.

Ngày nay, đối tượng lão hóa mắt ngày càng trẻ. Theo nghiên cứu, đánh giá của Viện lão khoa NIA (Mỹ), độ tuổi từ 30 trở đi thì mắt đã bắt đầu có hiện tượng lão hóa rõ rệt. Không ít người vừa bước sang độ tuổi 40 nhưng “tuổi của mắt” đã có dấu hiệu của người khoảng 50, 60 tuổi.

Với nền công nghệ 4.0, số lượng người cận thị và lão hóa mắt sớm tăng nhanh là điều vô cùng dễ hiểu. Những nguyên nhân sau phần nào tác động đến thị lực của mỗi người:

• Ô nhiễm môi trường: Tia cực tím chính là tác nhân chủ yếu gây giảm thị lực ở người trẻ. Bên cạnh đó, sinh sống tại thành phố ồn ào, khói bụi sẽ khiến mắt lão hóa sớm.
• Thức khuya, ngủ sai tư thế sẽ khiến vùng da và mắt dễ lão hóa.
• Tiếp xúc ở tần suất dày đặc với các thiết bị điện tử, smartphone làm giảm thị giác của mắt, khiến mắt nhanh kém trước tuổi.
• Thường xuyên nhíu mắt, chau mày sẽ khiến vùng mắt nhanh lão hóa, chảy xệ.
• Stress, căng thẳng sẽ khiến da nhanh lão hóa.

Xem thêm: Nguyên nhân gây ra bệnh lão hóa sớm

2. Biểu hiện của lão hóa mắt

2.1. Thoái hóa hoàng điểm, võng mạc

Thoái hóa hoàng điểm làm cho tầm nhìn của mắt bị thu hẹp

Hoàng điểm (điểm vàng) là nơi hội tụ các thần kinh thị giác giúp bạn có thể nhìn được những vật từ xa một cách chi tiết với màu sắc cụ thể. Khi hoàng điểm bị suy yếu, đồng nghĩa rằng mắt của bạn sẽ nhìn hình và màu sắc không rõ ràng.

Ngoài ra, người bệnh khi bị thoái hóa vùng võng mạc sẽ sinh ra bệnh quáng gà, khiến tầm nhìn bị thu hẹp.

2.2. Biến đổi ở thể pha lê

Bạn càng lớn tuổi quá trình lão hóa càng diễn ra nhanh chóng. Lúc này, thể pha lê sẽ bắt đầu bị suy thoái, hóa lỏng dần ra. Trường hợp này, bệnh nhân sẽ thấy xuất hiện các đốm hay dải đục có hình dạng giống “ruồi bay”.

Nguyên nhân của hiện tượng này có thể xuất phát từ vấn đề rách võng mạc hay sự hình thành theo cách tự phát của các mạch máu mới.

2.3. Vùng da mắt bị lão hóa

Lão hóa da vùng mắt là hiện tượng thường thấy sau độ tuổi 30. Dưới đây là những dấu hiệu cụ thể khi vùng da mắt có tình trạng lão hóa:

2.3.1. Mắt xuất hiện những nếp nhăn nhỏ nơi khóe mắt

Khi quá trình sản sinh collagen diễn ra chậm dần thì nơi khóe mắt sẽ kém săn chắc và tính đàn hồi yếu đi. Bên cạnh đó, độ ẩm khá yếu nên vùng da quanh mắt nhanh bị khô và xuất hiện nhiều nếp nhăn.

2.3.2. Da mắt mỏng hơn và xuất hiện quầng thâm

Lão hóa khiến da mắt nhăn nheo và quầng thâm

Vùng da quanh mắt thường rất mỏng nên hệ thống tĩnh mạch đậm màu phía bên dưới dễ bị lộ ra. Do sắc tố khác nên màu sắc quầng thâm đôi khi có chút khác biệt:

• Quầng xanh dương: Xuất hiện vùng màu xanh dương bên phía dưới mí mắt. Hiện tượng này xuất hiện bản thân hay gặp áp lực, mất ngủ… .
• Quầng nâu: Vùng da quanh mắt sẽ có màu sắc tối hơn vùng da lân cận (thường là màu nâu). Quầng nâu xuất hiện một phần do di truyền hay da bắt đầu có sự lão hóa.
• Quầng tối đậm: Vùng mắt khá sâu và màu tối đậm bao quanh cả mí dưới và mí trên. Nguyên nhân đa phần là do cấu trúc hốc mắt sâu sẵn có hoặc một phần do việc giảm cân.
• Quầng tím: Bạn sẽ thấy vùng rãnh màu đỏ/tím phía dưới mí mắt. Loại quầng này dễ thấy do vùng da mắt mỏng hơn so với vùng da khác.

2.4. Một số biểu hiện khác

Một số biểu hiện khác khi lão hóa mắt bạn nên chú ý như:

• Suy giảm thị lực: Khi thủy tinh thể trở nên cứng do sự biến đổi của các thành phần hóa học và sự chuyển hóa bên trong, bạn sẽ cảm thấy mắt mình bị mờ, không còn nhìn rõ từng chi tiết.
• Suy thoái giác mạc: Là hiện tượng giác mạc mờ đục dần dần. Lúc này, mắt dần mờ đi vì tế bào nội mô mất dần sinh đục.
• Biến đổi của thủy tinh thể: Thường đến độ tuổi ngoài 40, thủy tinh thể bắt đầu có dấu hiệu cứng, tính đàn hồi giảm rõ rệt. Lúc này, bạn sẽ không thể nhìn xa rõ ràng và tình trạng mỏi mắt dễ xảy ra thường xuyên.
• Yếu hay liệt cơ vận nhãn: Đa số người cao tuổi sẽ xuất hiện tình trạng thiếu máu, lúc này một số cơ vận nhãn bị suy yếu dần dẫn đến nhãn cầu bị rối loạn. Khi đó, mắt sẽ dần mất đi khả năng linh hoạt, nghiêm trọng hơn là bị lé do trường hợp liệt cơ.
• Thay đổi ở kết mạc: Mắt bị khô, ít long lanh như trước. Mạch máu ít phát triển nên kết mạc sẽ bị mờ đục so với trước đây.
• Mắt bị sụp mí, xệ mí: Hiện tượng này xảy ra phần lớn ở người cao tuổi. Khi lão hóa da vùng mắt bắt đầu rõ rệt da nhăn nheo, bị nhão gây nên chứng xệ mí, mắt bị sụp.
• Mỏi mắt, khô mắt: Mắt bị khô thường xuyên, khó nhắm mở, phần mí mắt và nhãn cầu sẽ dính vào nhau ở mỗi lần chớp mắt. Ngoài ra, người bệnh còn cảm thấy chảy nước mắt liên tục.

Xem thêm: Tất tật về chống lão hóa mắt hiệu quả nhất 2019

3. Nguyên nhân làm tăng nguy cơ lão hóa mắt sớm

Tiếp xúc nhiều với máy tính mà không nghỉ ngơi sẽ gây mỏi mắt

Hiện nay, nhiều người trẻ đã xuất hiện hiện tượng lão hóa mắt. Vậy nguyên nhân do đâu? Dưới đây sẽ điểm lại những nguyên nhân nổi bật làm tăng nguy cơ lão hóa mắt khá sớm ở người trẻ:

• Ánh sáng xanh: Việc liên tục tiếp xúc với ánh sáng của màn hình điện tử, smartphone… khiến mắt nhanh bị mỏi. Thói quen này lặp lại nhiều lần sẽ khiến suy giảm thị lực và lão hóa nhanh chóng.
• Ngủ không đủ giấc: Ngủ đủ giấc sẽ giúp mắt duy trì được độ khỏe mạnh. Việc bạn cố ý để mắt hoạt động quá nhiều sẽ khiến mắt nhanh chóng bị lão hóa.
• Dụi mắt: Vùng da xung quanh mắt tương đối mỏng, vì thế nếu dụi mắt thường xuyên sẽ gián tiếp phá vỡ mạch máu nhỏ khiến quầng thâm, vết chân chim nhanh chóng xuất hiện.
• Tia UV: Tia UV sẽ gây hỏng các ống kính mắt và võng mạc, từ đó dẫn đến đục thủy tinh thể nếu bạn thường xuyên tiếp xúc trực tiếp với loại tia này.
• Uống ít nước: Uống ít nước sẽ khiến mắt khô, thiếu độ ẩm. Bạn nên duy trì thói quen uống 2 lít nước mỗi ngày để tăng độ ẩm cho da.
• Kính áp tròng: Việc đeo kính áp tròng lâu sẽ có nguy cơ lây nhiễm vi khuẩn, ký sinh trùng từ dung dịch rửa kính.
• Khói thuốc lá: Theo nghiên cứu, người hút thuốc lá dễ dàng dẫn đến mù lòa mà bạn không hề hay biết.
• Chế độ dinh dưỡng không hợp lý: Chế độ ăn nhiều đạm, chất béo, ít rau củ, ít hoa quả làm mất cân bằng dinh dưỡng cung cấp cho làn da. Từ đó sản sinh nhiều gốc tự do, hạn chế tăng sinh collagen. Sức đề kháng của bạn cũng bị ảnh hưởng làm cho các tác nhân gây lão hóa tác động nặng nề hơn đến đôi mắt.
• Sử dụng thuốc chống trầm cảm, huyết áp hay histamin: Các chuyên gia y tế cho biết, các thành phần chứa trong loại thuốc này sẽ khiến mắt nhanh bị khô, mờ mắt và thậm chí là đỏ mắt.

4. Ngăn chặn mắt lão hóa sớm

Để ngăn chặn mắt thoát khỏi tình trạng lão hóa sớm, bạn nên tham khảo những phương pháp bổ ích sau để giữ đôi mắt của mình luôn khỏe mạnh:

4.1. Không hút thuốc lá, hạn chế tối thiểu sự tiếp xúc tối thiểu với khói thuốc lá

Hút thuốc lá sẽ đẩy nhanh quá trình lão hóa da vùng mắt

Việc hút thuốc lá sẽ làm suy yếu hệ tuần hoàn của cơ thể. Lượng máu đến mắt cũng giảm dần nếu bạn hít hay hút thuốc lá khiến tình trạng lão hóa mắt diễn ra nhanh chóng. Tránh xa môi trường khói thuốc lá không những giúp bạn bảo vệ sức khỏe của mình, mà đôi mắt của bạn sẽ khỏe mạnh hơn.

4.2. Bảo vệ mắt tránh ánh sáng mặt trời

Khoảng thời gian từ 10h đến 15h, bạn nên hạn chế đi ra đường nếu bạn không muốn ánh nắng mặt trời ảnh hưởng đến mắt. Hãy trang bị cho mình kính râm có thể chống tia UV, thoa kem chống nắng, đeo khẩu trang và đừng quên đội mũ, nón.

4.3. Kiểm tra mắt định kỳ

Khám mắt 2 lần/năm sẽ giúp bác sĩ nắm rõ được tình trạng mắt của bạn cụ thể

Việc khám mắt thường xuyên sẽ giúp bạn kịp thời phát hiện những bệnh liên quan đến mắt. Lúc này, việc điều trị sẽ trở nên dễ dàng và thuận tiện hơn.

4.3.1. Các bước cho cuộc kiểm tra mắt toàn diện

Để kiểm tra một cách toàn diện, bạn phải trải qua quy trình thăm khám sau:

• Xét nghiệm tầm nhìn để biết xem bạn có bị cận thị, viễn thị… hay không.
• Kiểm tra thần kinh thị giác để biết được bản thân có mắc phải bệnh tăng nhãn áp hay không.

4.3.2. Dấu hiệu nên đi khám mắt ngay

Nếu mắt bạn xuất hiện những dấu hiệu sau, thì bạn ngay lập tức phải đi thăm khám tại cơ sở y tế để được kết luận cụ thể và điều trị kịp thời:

• Nhận thấy quầng sáng xung quanh mắt hoặc nhìn ánh sáng có vẻ chói.
• Cả 2 mắt có vùng ánh sáng bị lóe lên đột ngột.
• Ngay giữa mắt có điểm đen mờ ảo, cảm giác nhìn không rõ.
• Bệnh chắp mắt dần như đã tìm đến bạn nếu mắt bạn có 1 nốt đỏ, đau, khó chịu ở cuối mi mắt.

4.4. Bài tập Massage cho mắt

Massage cho mắt đúng cách và thường xuyên không những giúp mắt giảm mệt mỏi, xóa mờ quầng thâm, mà còn đẩy lùi nếp nhăn quanh vùng mắt.

Các bước cụ thể sau chính là quy trình chuẩn giúp bạn massage cho mắt đúng cách:

• Bước 1: Sử dụng ngón tay giữa xoa bóp vùng đầu sóng mũi và xương mắt theo cả 2 chiều. Cố gắng lặp lại thao tác này từ 8 – 10 lần.
• Bước 2: Tiếp theo dùng ngón cái nhấn nhẹ vào điểm cố định dưới đầu chân mày và dùng ngón trỏ nhấn vào điểm cố định đuôi chân mày. Thực hiện thao tác này cùng lúc và song song cả 2 bên. Mỗi lần nhấn đếm tầm 3 nhịp.
• Bước 3: Dùng ngón cái ấn nhẹ vào khu vực phía trên ngay hốc mắt. Lặp lại thao tác này 5 lần.
• Bước 4: Dùng ngón tay giữa massage vùng nằm trên phía đuôi chân mày. Thực hiện thao tác này trong 1 phút và di chuyển ngón tay lên xuống nhịp nhàng và liên tục.
• Bước 5: Sử dụng cả 10 đầu ngón tay xoay nhẹ khu vực phía sau hộp sọ, ngay sau mắt. Nhấn nhẹ nhàng trong vòng 1 phút.

Những lưu ý khi massage cho mắt: Những động tác này chỉ phát huy hết thảy tác dụng khi và chỉ khi bạn thực hiện đúng vị trí và phối hợp nhịp nhàng từng động tác.

4.5. Chăm sóc mắt đúng cách

Chăm sóc mắt đúng cách bằng các nguyên tắc cơ bản sau đây:

• Không được để sách quá gần mắt (Đối với người lớn khoảng cách phù hợp là từ 30 – 35cm, trẻ em từ 25-30cm)
• Hạn chế đọc sách trong lúc đang di chuyển như: đi bus, đi dạo bộ, đi tàu.
• Nghỉ mắt 5 – 10 phút khi làm việc với máy tính. Đặc biệt, riêng điện thoại thì bạn nên nghỉ tầm 50 phút/lần.

4.6. Bảo vệ lão hóa mắt từ bên trong

Việc bổ sung chất dinh dưỡng từ những loại thực phẩm bổ sẽ góp phần cải thiện tình trạng lão hóa mắt đáng kể.

4.6.1. Cao Bạch quả (Ginko Biloba)

Cao Bạch Quả là loại thuốc quý, tốt cho cả mắt và trí não

Cao Bạch Quả có tác dụng chống oxy hóa, bảo vệ thị lực, tăng cường tuần hoàn máu đến các mô của mắt cải thiện lão hóa da vùng mắt.

4.6.2. Lutein và Zeaxanthin

Lutein và Zeaxanthin là 2 dưỡng chất giúp bảo vệ võng mạc, giảm nguy cơ đục thủy tinh thể và giúp ngăn ngừa sự thiếu hụt các sắc tố màu vàng trong đôi mắt của bạn.

Đặc biệt, loại dưỡng chất này có chứa chất chống oxy hóa rất tốt cho đôi mắt. Bạn có thể tìm thấy 2 loại dưỡng chất này trong trứng, cải bó xôi, cải xoăn, ngô, ớt.

4.6.3. Nhung hươu

Viên uống nhung hươu TW3 giúp tăng cường sức đề kháng đẩy lùi lão hóa

Nhung hươu từ lâu đã được đánh giá là thực phẩm vô cùng bổ dưỡng cho sức khỏe. Trong nhung hươu có đến 17 loại acid amin, khoáng chất, protid, kích tố… Nhung hươu cung cấp dinh dưỡng nhanh chóng và đầy đủ giúp cơ thể khỏe mạnh từ sâu bên trong, từ đó giúp đẩy lùi các dấu hiệu lão hóa.

Bạn có thể tham khảo Viên nhung hươu của công ty dược phẩm TW3 – sản phẩm bào chế từ nhung hươu Siberia có giá trị dinh dưỡng cao nhất trên thị trường hiện nay.

4.6.4 Các loại vitamin A, vitamin C, vitamin E, vitamin B2

Những loại vitamin này có tác dụng làm chậm quá trình lão hóa của mắt trước tác động của ánh sáng từ thiết bị thông minh. Ngoài ra, vitamin C còn có khả năng tăng cường thị lực ở mắt, giảm nguy cơ đục thủy tinh thể. Những loại vitamin này chứa trong những thực phẩm như rau củ, ngũ cốc, tôm cá, sữa, cà chua,…

4.6.5. Selenium

Selenium giúp ngăn ngừa oxi hóa và bảo vệ mắt tối đa ngăn ngừa lão hóa mắt hiệu quả. Selenium được tìm thấy nhiều trong dầu mè, dầu hướng dương,…

4.6.6. Axit béo Omega – 3

Các thực phẩm chứa omega 3 rất tốt cho mắt

Axit béo giúp điều trị bệnh khô mắt, giảm nguy cơ thoái điểm vàng lên đến 40%. Bạn nên thường xuyên ăn cá hồi, hạt óc chó, cá thu, cá trích,…Vì các loại thực phẩm này chứa rất nhiều axit béo Omega 3.

4.7. Sử dụng kem chống nắng cho mắt

Vùng da quanh mắt rất nhạy cảm và tương đối mỏng. Do đó lão hóa da vùng mắt dễ xảy ra khi tiếp xúc thường xuyên với ánh nắng mặt trời. Việc dùng kem chống nắng giúp bảo vệ vùng da quanh mắt tránh tác động xấu của môi trường và góp phần duy trì độ tươi trẻ cho vùng da gần mắt.

4.8. Sử dụng kem mắt

Kem mắt là loại mỹ phẩm giúp giữ độ ẩm, giảm bọng và quầng thâm mắt hiệu quả. Ngoài ra, việc sử dụng kem mắt sẽ cung cấp thêm độ ẩm, giúp mắt hạn chế bị khô, bỏng rát.

Thông thường, từng độ tuổi sẽ có loại kem mắt tương ứng:

• Ở độ tuổi từ 20 – 30: Bạn nên nhớ rằng lúc này vùng da quanh mắt của bạn vô cùng nhạy cảm. Vì thế, bạn nên tìm mua những loại kem mắt có các chất chống oxy hóa nhẹ như chứa thành phần: vitamin E, edelweiss, retinol (vitamin A), avocado extract,…
• Độ tuổi từ 30 – 40: Lúc này dấu hiệu tuổi tác đã dần thể hiện trên khuôn mặt của các quý cô. Vì vậy, nếu bạn đang nằm trong độ tuổi này thì nên lựa chọn những sản phẩm kem mắt chứa nhiều collagen, vitamin B3, vitamin C,…
• Độ tuổi sau 45: Ở độ tuổi mãn kinh, nội tiết tố sẽ thay đổi vô cùng rõ rệt; điều này phần nào ảnh hưởng tới làn da và vùng quanh mắt. Sử dụng những sản phẩm kem mắt chứa nhiều chất chống oxy hóa, nâng cơ sẽ giúp bạn giảm được tác động của thời gian lên vùng da quanh mắt.

4.9. Sử dụng mặt nạ mắt

Sử dụng mặt nạ mắt giúp giảm quầng thâm hiệu quả

Bên cạnh việc thay đổi thói quen xấu, sử dụng kem mắt thì bạn cũng nên quan tâm đến mặt nạ mắt để cung cấp thêm độ ẩm và dưỡng chất cho vùng da quanh mắt. Dưới đây là một số loại mặt nạ bạn có thể tham khảo khi có nhu cầu sử dụng:

• Mặt nạ SK-II Signs Eye Mask (Tầm 100.000 VNĐ/miếng)
• Mặt nạ Shiseido Vital-Perfection Wrinklelift Mask (Tầm 160.000 VNĐ/miếng)
• Mặt nạ VII O2M Oxygen Eye Mask (Tầm 200.000 VNĐ/miếng)
• Mặt nạ Laneige Eye Sleeping Mask (Tầm 600.000 VNĐ/25ml)

5. Lão hóa mắt từ sau độ tuổi 40

Ngoài việc chăm sóc mắt như nêu trên, thì độ tuổi từ sau 40 cần chú ý đến việc bảo vệ và chăm sóc cho mắt tốt hơn.

5.1. Chăm sóc mắt tuổi 40

Độ tuổi ngoài 40, bạn nên bổ sung nhiều thực phẩm chứa vitamin nhóm B để ngăn ngừa chứng khô mắt. Ngoài ra, bạn có thể bổ sung loại vitamin này thông qua việc thường xuyên dùng thuốc nhỏ mắt.

5.2. Chăm sóc mắt tuổi 50

Ở giai đoạn này, dấu hiệu lão hóa mắt bắt đầu thể hiện rõ. Bạn cần thực hiện bài tập massage mắt thường xuyên, xây dựng chế độ ăn uống cân đối dưỡng chất và sắp xếp thời gian nghỉ ngơi hợp lý.

Ngoài ra, độ tuổi này cần theo dõi nhãn áp, thường xuyên khám mắt định kỳ tại cơ sở y tế để nhanh chóng phát hiện được bệnh về mắt kịp thời.

5.3. Chăm sóc mắt tuổi 60

60 độ tuổi phát triển nhiều bệnh lý về mắt

Đây là độ tuổi phát triển nhiều bệnh lý về mắt. Vì thế, người bệnh cần thường xuyên khám mắt tại cơ sở y tế. Bên cạnh đó, người bệnh nên thiết lập chế độ tập thể dục cho mắt đều đặn kết hợp với chế độ ăn uống hợp lý.

Những người ở độ tuổi 60 nên quan tâm đến mắt của mình bằng việc khám định kỳ mắt hàng năm.

5.4. Chăm sóc mắt tuổi trên 70

Trên 70 tuổi thị lực sẽ giảm xuống vô cùng nhanh và không thể điều chỉnh hoàn toàn bằng kính. Vì thế, người lớn tuổi cần khám mắt thường xuyên tầm 2 lần/năm. Bên cạnh đó là duy trì lối sống lành mạnh để đôi mắt duy trì tốt nhất có thể.

Dù sớm hay muộn, lão hóa mắt sẽ vẫn xảy ra với mỗi người. Điều quan trọng là bạn nên ngăn chặn lão hóa mắt đến sớm thông qua những phương pháp tối ưu đã được liệt kê trong bài viết.